Over de Oogst van Overmorgen

De Oogst van Overmorgen is een initiatief van I4nature. Het is ontstaan uit het innovatielab Voor de Oogst van Morgen‘. Dit lab was een initiatief van Overlegorgaan voor de Leefomgeving, Commonland en de Verrijkende landbouwagenda. Uit het innovatielab zijn verschillende transitie- experimenten en prototypes ontwikkeld, waaronder de Oogst van Overmorgen.

Het Oogst van Overmorgen leiderschaps-programma is sinds 2019 dé plek waar jongeren met elkaar in gesprek gaan en in actie komen voor de toekomst van het voedsel en landbouw systeem

Het Oogst van Overmorgen team

Het team vertelt

Meer in detail weten hoe wij als organisatieteam naar de Oogst van Overmorgen kijken? In deze video vertellen we je hoe het programma in elkaar steekt en hoe wij onze rol als facilitator zien.

Omdat er enorm veel verandering is in de maatschappij, worden mensen teruggeworpen om zelf uit te vinden wat ze belangrijk vinden. Wij helpen jongeren om dat in zichzelf te vinden.
— Xander Beks, initiatiefnemer Oogst van Overmorgen

Hoe wij naar leiderschap kijken

Leiderschap

Wellicht denk je bij leiderschap aan een sterke leider, iemand die zorgt voor orde en controle. Een persoon die goed onderbouwde en gefundeerde beslissingen neemt. De vraag is of een dergelijke leider nog past bij de uitdagingen van nu.

We leven in een tijd waar instituties op massale schaal falen, waarbij we collectief resultaten creëren die niemand wil. Klimaat-verandering. AIDS. Honger. Armoede. Geweld. Terrorisme. De fundamenten van ons sociaal, economisch, ecologisch en spiritueel welzijn zijn in gevaar. Hoe kan dat? Het antwoord daarop is verassend eenvoudig: vorm volgt bewustzijn. Of zoals Bill O’Brian, de inmiddels overleden CEO van Hanover insurance, zei: ‘Het succes van een interventie hangt af van de innerlijke toestand van de gene die hem doet’.

“We weten veel over wat leiders doen en hoe ze dat doen. Maar we weten heel weinig over de innerlijke plek, de bron van waaruit ze opereren.”

- Otto Scharmer, Presencing Institute

Waarom mislukken onze pogingen om de uitdagingen van onze tijd het hoofd te bieden zo vaak? De complexiteit van systemen en de polarisatie die steeds sterker lijkt te worden vraagt naar een ander type leider. Leiderschap op basis van wederzijds vertrouwen, samenwerking en een diepere connectie met elkaar. Door de complexiteit van uitdagingen hebben we elkaars informatie, wijsheid en input nodig.

Om deze slag te kunnen maken, zullen we een aantal stappen moeten nemen. Het begint met 1) luisteren naar anderen en ontdekken waar de gezamenlijke intentie ligt, 2) vertragen en bij onszelf observeren wat het systeem vraagt, 3) ons verbinden met wat we ervaren en dit ‘nieuwe weten’ in onszelf laten groeien en 4) samen ermee experimenteren. Zo kunnen we uiteindelijk 5) maatschappelijk zinvol handelen.

Theory U

Het programma is ontwikkeld aan de hand van Theory U. Dit is een model dat helpt om sturing te geven aan het oplossen van complexe vraagstukken, door middel van het loskomen van traditionele denkpatronen.

Theorie U is een methode voor het mogelijk maken van sociale verandering en is sinds 2006 in ontwikkeling bij The Presencing Institute van Massachusetts Institute of Technology in de VS.

Een snelle bekende oplossing of op zoek naar een hele onverwachte nieuwe oplossing?

Door te vertragen om de dieper liggende oorzaken te begrijpen en in contact te komen met waar onze eigen rol ligt in de transitie kunnen we opzoek naar onverwachte nieuwe oplossingen. Dit doen we door samen op leerreizen te gaan, workshops en oefeningen te doen en te praten met veel verschillende stakeholders.

Vervolgens kunnen we met de opgedane inzichten stap voor stap over gaan tot actie. Samen bedenken we vervolgens realistische ideeën en oplossingen, die we in onze eigen context testen en uitwerken.

4 Returns

Om de kansen en uitdagingen op landschapsniveau concreet te maken, gebruiken we de zogenaamde ‘4 Returns’ als uitgangspunt.

De Commonland-filosofie focust op het leveren van 4 waarden (4 returns) over een tijdshorizon van 20 jaar, waarbij het landschap wordt opgedeeld in 3 verschillende zones.

4 waarden

Het maximaliseren van financieel rendement per hectare leidt tot degradatie van land. In de Commonland filosofie moeten we daarom streven naar maximaal rendement van 4 verschillende waardes (returns), in plaats van alleen financieel. Deze vier zijn: sociale waarde, natuurlijke waarde, financiële waarde en inspiratie.

3 zones

Daarbij onderscheiden we 3 zones in het landschap: een natuurlijke zone (bestaande en te ontwikkelen natuurgebieden, bijvoorbeeld het Natuur Netwerk Nederland); een gecombineerde zone van duurzame landbouw en herstel van ecologische functies; en een economische zone (bijvoorbeeld de stad) waar zich een afzetmarkt bevindt en waar duurzame bedrijven zijn gevestigd. Gezamenlijk zorgen deze 3 zones voor een gebalanceerd en gevarieerd landschap en systeem.

20 jaar

Het duurt minimaal 20 jaar (een generatie) om de ecologische functies in een landschap te herstellen en om bedrijven te transformeren tot regeneratieve bedrijven. Lange termijn commitment is dus essentieel.